Expeditite Dalton Boek

OEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE -

expeditie dalton SANNE EN MAURICE op onderzoek

René Berends

expeditie dalton

SANNE EN MAURICE op onderzoek

1

De inhoud van dit boek

Hoe werkt dit boek?

Wat is anders op een daltonschool?

Het onderzoek van Sanne en Maurice

Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

Wat leren kinderen op een daltonschool?

Wat is het belangrijkste van dalton?

Het leren op een daltonschool

Leren op z’n daltons

Vrijheid in gebondenheid

Zelfstandigheid

Samenwerken

De onderzoeksposter van Sanne en Maurice

Reflecteren

Effectiviteit

Daltonscholen wereldwijd

3

HOE WERKT DIT BOEK?

Heb je de achterflap van dit boek al gelezen? Dan weet je dat dit boek over daltononderwijs gaat. In dit boek lees je over Maurice en Sanne. Hier zie je ze. Ze zitten bij elkaar in de klas op een daltonschool. Sanne is dit jaar nieuw in de klas. Daarom heeft juf Evelien aan Maurice gevraagd om haar te helpen. Hij is haar maatje. Hij is de wegwijskapitein. Maurice moet Sanne vertellen hoe het bij hun op school werkt.

Sanne

Maurice

Maurice neemt Sanne natuurlijk eerst mee op een wandelingetje door het schoolgebouw. Ze kijken bij de gymzaal, in de keuken, bij het kamertje van me vrouw De Graaf. Zij is de directrice van de school. En ze gaan natuurlijk even langs bij alle juffen en meesters.

vragen, ontdekt Maurice dat hij toch ook een heleboel niet weet. Daarom besluiten ze om samen op onderzoek uit te gaan.

Ze ontdekken bijvoorbeeld waar daltononderwijs

vandaan komt, wie het be dacht heeft, waarom het zo heet, wat precies de bedoeling is en hoe dalton

Maurice zit al vanaf groep 1 op deze school. Je zou dus denken, dat hij wel zo’n beetje alles weet. Maar als Sanne van alles begint te

onderwijs eruitziet.

Ben jij ook nieuwsgierig naar daltononderwijs en wil je dat zelf ook onderzoeken? Kijk dan maar eens op de website bij dit boek: www.expeditiedalton.nl. Daar stellen we voor om allerlei idee ë n en tips te verzamelen in je eigen, echt handige daltonontdekschrift. Je leest er ook hoe je op een daltonschool handig kunt leren en werken.

4

Maak kennis met de hoofdpersonen

ONDERZOEK -

Je weet nu dat dit boek over Maurice en Sanne gaat. Maar er zijn nog drie andere personen die je in dit boek tegen zult komen. Hieronder zie je ze.

Dit is Helen Parkhurst. Zij komt uit Amerika en heeft het daltononderwijs bedacht. Mevrouw Parkhurst vindt het enig om af en toe een lesje te geven over haar leven en over wat ze bedoeld heeft met haar Dalton Plan. Ze vindt dat kinderen altijd heel nieuwsgierig zijn en daarom zelf op onderzoek uit moeten gaan.

Dit mannetje is professor Kweenie. Hij een filosoof. Hij is nieuwsgierig en houdt ervan om veel te weten. Maar het liefst stelt hij ook overal vragen bij. Hij is een twijfelkont. Bij alles wat hij vertelt, is er steeds een ja maar… Dan stelt hij weer een nieuwe vraag, die je aan het denken zet.

En dit is Stan, onze computer. Hij is een educatieve robot. Stan twijfelt nooit. Hij vertelt alleen maar feiten. Als hij iets zegt, is het echt zo! Zijn informatie kun je voor waar aannemen. Stan is net een encyclopedie. Je snapt dat professor Kweenie niet bepaald het vriendje is van Stan. Toch heeft hij Stan nog nooit betrapt op onjuiste informatie.

ONDERZOEK - LET

5

Maurice woont in een grote stad. Hij zit op een daltonschool. Als kleuter is hij al op deze school gekomen. Nu zit hij in groep 7. Voor hem is het niks bijzonders om op een daltonschool te zitten. Na de zomervakantie is Sanne bij hem in de klas gekomen. Ze komt uit een dorp waar ze geen daltononderwijs hadden. Voor haar is dalton helemaal nieuw. Juf Evelien heeft Maurice gevraagd om Sanne op school wegwijs te maken. Maurice moet Sanne vertellen hoe het allemaal gaat in de klas en bij hen op school.Al gauw ontdekt Maurice dat Sanne echt van niks weet. Ze stelt maar vragen en vragen… HET ONDERZOEK VAN sanne en MAURICE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOE

“Wat is dat eigenlijk, een daltonschool? Wat is er anders op een daltonschool dan op mijn oude school? Waar komt dalton van daan? Wie heeft dat bedacht? Waarom werken we met een taak? Hoeveel van die scholen zijn er eigenlijk? Hoeveel kinderen zitten er op een daltonschool? Kun je ook in het buitenland naar een daltonschool? Konden de mensen vroeger ook naar een daltonschool?”

De gekste vraag die Sanne aan Maurice stelde, was:

“Heeft daltononderwijs eigenlijk iets met de Daltons te maken uit dat stripboek van Lucky Luke?”

OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN S

- ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAU

6

“Hoe zit dat eigenlijk, Sanne? Jullie zijn naar de stad verhuisd en zijn hier in de buurt komen wonen. Waarom sturen jouw vader en moeder je naar deze school?”

Al die vragen van Sanne… Maurice krijgt er een punthoofd van. Maar hij komt er wel achter dat hij er zelf ook niet zo heel veel van weet. Hij weet hoe hij moet werken, maar waarom dat op een daltonschool op die manier gaat? Dat weet hij ook niet!

“Mijn vader heeft op internet opgezocht of dit een goede school is! Daarna zijn we samen op school gaan kijken. We zijn toen eerst vriendelijk door mevrouw De Graaf, de directrice, ontvangen. Zij vertelde van al les over de school. Toen heeft ze Ellen opgehaald, een meisje uit groep 8. En zij heeft ons toen rondgeleid. Ellen was heel enthousiast en deed de rondleiding heel erg goed. Ik vond de school toen meteen leuk! Ellen vertelde dat ze een sollicitatiebrief had geschreven om rondleider te mogen worden! Dat deden ze op mijn oude school echt niet.”

“Vertelde ze je ook waarom de school een daltonschool is?

“Ja, Ellen zei dat we hier met een taak werken, dat de kinderen zelf hun werk moeten plannen en dat we ook veel samenwerken en samen leren!”

RZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE

ZOEK - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MA

7

“Jij bent hier in de stad geboren. Daar zijn veel scholen. Waarom ben jij naar deze daltonschool gegaan?”

Maurice haalt zijn schouders op. Dat weet hij niet. Waarom zit hij eigenlijk hier en niet op een andere school in de buurt?

“Er zijn wel vaker mensen die me daarnaar vragen. Die stellen me allemaal vragen over school.”

Leer je daar wel alles wat je later nodig hebt?

Is dalton anders dan toen ik naar school ging?

Is dalton net zo leuk als bij de naschoolse opvang?

Dalton, is dat niet de school waar je alles zelf moet doen?

Wat is eigenlijk de bedoeling van een daltonschool?

Wie heeft dat eigenlijk ooit bedacht?

AURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ON

8

NNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAUR “Ik haal altijd mijn schouders op bij die

vragen. Weet ik veel! Het interesseert mij ook niet zo. Waarom sturen je ouders je naar een bepaalde school? Ik vind het hier leuk. Heb een heleboel vriendjes. En je stelt verder niet zo veel vragen, als je het naar je zin hebt!”

“Maar nu wil ik dat eigenlijk toch wel weten. Ik zal het thuis eens aan mijn moeder vragen, waarom mijn ouders voor de daltonschool hebben gekozen.”

“Mam, waarom moet ik eigenlijk naar een daltonschool?”

“Goede vraag!”

“Het was in ieder geval een school waar veel kinderen uit de buurt naartoe gingen. Dat leek ons wel handig!”

“Was dat de enige reden?”

“De juffen en meesters zijn ook vriendelijk!”

“Wat is er eigenlijk anders op een daltonschool?”

“Tsja, dat weet ik zo een, twee, drie niet. Misschien moet je dat maar eens gaan onderzoeken.”

De volgende dag praten Maurice en Sanne er weer over. “Mijn moeder weet niet precies waarom ze

me naar een daltonschool gestuurd heeft. En ook niet wat het verschil is met een gewone school. Dan moeten we het maar zelf onderzoeken!”

“Pssst! Weet jij eigenlijk waarom je op een dalton school zit?”

9

In de tijd om zelfstandig aan de weektaak te werken, hebben Sanne en Maurice een moment gepland om over de opzet van hun onderzoek te praten. Ze moeten van juf Evelien eerst een onderzoeksplan schrijven. Daarin schrijven ze de onderzoeksvragen en de stappen die ze gaan zetten. Het onderzoeksplan

Onderzoekplan van Sanne en Maurice

Probleem We weten niet precies wat daltononderwijs is.

• Wat leren kinderen op een daltonschool? • Hoe leven en werken kinderen op een dalton school? • Is de manier van leren op een daltonschool anders? • Wat is het belangrijkste van dalton? • Zijn er ook daltonscholen in het buitenland?

Hoe gaan we het onderzoek doen?

• Mensen interviewen • Kinderen op school vragen stellen • Op internet en in boeken informatie zoeken

Onderzoeksvraag Wat is daltononderwijs?

Deelvragen • Wat is er anders op een daltonschool? • Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

Hoe presenteren we ons onderzoek? We maken een onderzoeksposter

“Pssst! Heb je al ontdekt dat de deelvragen uit het onderzoek van Sanne en Mau rice de hoofdstukken van dit boek zijn?”

10

Zelf op onderzoek uit naar dalton? Dit boek gaat over het onderzoek dat Sanne en Maurice doen naar daltononderwijs. Je kunt van alles over hun onderzoek lezen. Aan het eind van het boek zie je hun onderzoeksposter. Die hebben ze gemaakt om hun onderzoek in de klas te presenteren.

Je kunt ook zelf je eigen onderzoek doen. Als je geïnteresseerd bent in hoe er bij jou op school daltononderwijs gegeven wordt, kun je een eigen onder- zoeksplan maken met eigen onder zoeksvragen. Het onderzoek van Sanne en Maurice kan dan een mooi voorbeeld voor je zijn.

Op de website die bij dit boek hoort, vind je allerlei tips voor je eigen onderzoek. Die tips gaan vaak over onderwerpen die je voor jezelf of voor de klas kunt uitzoeken. Kijk maar eens op www.expeditiedalton.nl.

Op de website vind je ook ideeën en handige weetjes hoe je op een daltonschool goed kunt leren en werken .

Als je het dalton- ontdekschrift samen maakt, leg het dan op een handige plek in de klas, zodat iedereen erbij kan en erin kan schrijven en lezen.

Die tips voor je onderzoek en de handige weetjes en ideeën over hoe je kunt leren en werken, kun je verzamelen in je daltonontdekschrift. Dat boek kun je helemaal alleen voor jezelf maken, maar ook samen met andere kinderen uit de klas.

Onderzoek deel 1 WAT IS ANDERS OP EEN DALTONSCHOOL? Voor hun onderzoek hebben Sanne en Maurice een aantal vragen bedacht. Ze zijn vooral benieuwd naar wat er anders is op een dalton school. Maar voordat ze naar antwoorden op die vraag gaan zoeken, wil Maurice weten waarom kinderen eigenlijk naar school moeten: “Je kunt toch ook thuis op de computer en van televisie en bij het spelen op straat leren?” Sanne heeft nog een ander idee. Zij wil ook wel weten wat het verschil is met vroeger. Ze wil haar oma interviewen. Die is vroeger zelf juf geweest. En die kan vast wel vertellen over wat er vroeger anders was op school dan nu.

“Zullen we samen naar mevrouw De Graaf stappen? Zij is de directrice van de school en wil ons vast wel op weg helpen bij de vraag wat er op een daltonschool anders is.”

“We kunnen haar natuurlijk ook vragen of er op school misschien een boek is dat we kunnen gebruiken. Dan vragen we of we dat mogen lenen!”

“We kunnen ook op internet kijken. Dat is wel zo makkelijk!”

“Maar dan moet je wel goed kijken, of het allemaal wel klopt! Mensen schrijven soms ook zo maar wat op!”

“Pfff..., je lijkt juf Evelien wel. Die zegt dat ook altijd!”

12 - Wat is er anders op een daltonschool?

het verhaal achter een schoolnaam,

Elke school heeft een naam. Ook jouw school! Je hebt de meeste kans om op De Regenboog te zitten. Die naam wordt in Nederland het vaakst gebruikt. Het Jeugdjournaal heeft dat eens uitgezocht. Er zijn maar liefst 123 scholen met de naam De Regenboog.En als jouw school misschien basisschool De Ontmoeting, De Driemaster, Het Palet of De Sleutel heet, dan is er net als bij De Regenboog voor een symbolische naam gekozen.

Er zijn ook scholen die genoemd zijn naar een bekend persoon. Dan zit je bijvoorbeeld op de Theo

Soms zijn scholen naar een kinderboek genoemd, zoals basisschool De Kleine Kapitein. Ze zullen daar het boek De Kleine Kapitein van Paul Biegel vast een heel leuk boek vinden.

Scholen kunnen ook genoemd zijn naar een bepaalde plek, een stadswijk of naar een dorp, bijvoorbeeld basisschool De Driesprong.

Thijssenschool of de Prinses Beatrixschool.

De naam van een school kan ook aangeven wat voor soort onderwijs er gegeven wordt. Je kunt bijvoorbeeld op jenaplanschool de Bijenkorf zit ten, op vrijeschool De Kleine Johannes, op mon tessorischool De Eilanden of op daltonschool Helen Parkhurst.

Hier zie je een foto van daltonschool Helen Parkhurst. Die school is genoemd naar de mevrouw die het daltononderwijs bedacht heeft. Je leest in dit boek nog wel meer over haar.

“Is die school echt naar mij genoemd? Dat is grappig, zeg!”

13 Wat is er anders op een daltonschool? -

VER TERUG IN DE TIJD “Wat leuk dat ik nu aan de beurt ben. Kennen jullie me al? Ik ben mevrouw Parkhurst.

Vandaag ga ik jullie iets vertellen dat je nooit nooit nooit zult vergeten. Ga maar goed op je stoel zitten, anders val je er misschien wel vanaf van verbazing. Zo’n 2500 jaar geleden gebruikten de Grieken al het woord schol é . Dat betekende toen iets heel verrassends: VRIJE TIJD! Wat schrijf je me daar? VRIJE TIJD?? VRIJE TIJD??? Ons woord school betekende in die tijd: VRIJE TIJD!!!! ”

Tegenwoordig is vrijetijd juist de tijd die je NIET naar school hoeft,

wanneer je NIET aan je taak hoeft te werken, sommen

hoeft te maken, werkbla den vol moet schrijven. Vrije tijd is lekker spelen op het plein of gamen op de iPad.

Bij de Grieken was schooltijd

vrije tijd, omdat het tijd was die NIET van de regering was, van een baas of van ouders. Het was tijd waarin kinderen mochten leren wat ze zelf wilden leren. Tegenwoordig is er in Nederland een leerplicht . Kinderen moeten naar school en moeten leren wat volwasse nen belangrijk voor ze vinden: taal, lezen, rekenen en nog veel meer. Dat staat alle maal in de wet. En die wet geldt ook op een daltonschool. Maar op een daltonschool vinden we het ook belangrijk dat je mag leren wat je zelf wilt le ren. Dus heb je op een daltonschool ook een beetje scholé .

14 - Wat is er anders op een daltonschool?

zeg oma, vertel eens!

In de taalmethode waaruit Sanne en Maurice op school werken, staat een opdracht om interviewvragen te bedenken. Als Sanne en Maurice de opdracht zien, zegt juf Evelien gelukkig: “We gaan natuurlijk geen suffe vragen in het werkboek schrijven! Jullie willen vast wel iemand in het echt interviewen.”

“Oma vertel eens over toen u op school zat?’

Sanne weet het meteen. Ze gaat haar oma interviewen. Die is vroeger juf geweest en kan daar heel leuk over vertellen. Dat is meteen handig voor het onderzoek dat ze met Maurice doet. Ze belt oma op en maakt een afspraak om vrijdagmiddag bij haar op visite te gaan. Dan kan ze haar meteen interviewen.

“Toen ik als kind naar school ging, kregen we nog les in stil zitten. Dan moest je stilzitten, met je armen over elkaar op het tafelblad. Je mocht niks zeggen. En kuchte je per ongeluk, omdat je een kriebel tje in je keel had, dan keek de meester boos op!” “Ja, joh! Waarom sturen we kinderen nou naar school? Dat is toch om ze te leren over hoe de wereld in elkaar zit? Over wat er buiten allemaal gebeurt? Nou, ik zat nog op een school waar ze van die hoge ramen hadden. En daar zat matglas in. Je kon echt niet naar buiten kijken.”

“Zijn er nog meer verschillen tussen de school van nu en die van vroeger?”

“Dat is wel anders dan tegenwoordig. Onze juf gaat best vaak met ons naar buiten, naar het park of naar de bin nenstad. ‘De wereld is mijn klaslokaal,’ zegt ze wel eens.”

15 Wat is er anders op een daltonschool? -

“Wij hadden vroeger veel kinderen in de klas. Het waren er soms wel 40! Dat zijn er tegenwoordig wel minder!”

“Ja, wij hebben er 26 in de klas! En onze juf vindt dat al heel veel! Mochten jullie wel eens samenwerken?”

“Nee, alle kinderen moesten stil en netjes voor zichzelf werken! Als je per ongeluk eens naar je vriendinnetje naast je keek, dan riep mijn meester streng: ‘Niet afkijken!’”

“Weet je wat ook leuk is om te vertellen? Ik heb met het leesplankje leren lezen: aap, noot, mies... En toen ik zelf juffrouw was, heb ik die plankjes ook nog gebruikt! De kinderen moes ten kartonnen lettertjes bij de plaatjes leggen en zo woorden maken.”

“Dat lijkt me best leuk. Wij moeten oefeningen doen in werkschriften. Ik heb liever zo’n leesplankje. Dan kun je zelf woordjes leggen!”

“Jullie mogen tegenwoordig allerlei opdrachten kiezen! Ik heb bijvoorbeeld mijn oma nooit ge ï nterviewd. Dat was er in mijn tijd niet bij. Alle kinderen moesten allemaal hetzelfde doen, of je dat nu leuk vond of niet!”

16 - Wat is er anders op een daltonschool?

Sanne en Maurice hebben voor hun onderzoek samen een afspraak gemaakt met de directrice van de school, mevrouw De Graaf. Ze willen graag van haar horen wat zij allemaal over het dalton- onderwijs kan vertellen. Maurice pakt hun lijstje met vragen erbij. “Ze heet mevrouw Helen Parkhurst! Zij heeft het daltononderwijs bedacht. Ze leefde in de vorige eeuw en kwam uit Amerika. Haar school bestaat nog steeds! Dat is een beroemde en deftige school, de New York Dalton School!”

“Weet u misschien iets over die... eh... mevrouw van Dalton... Hoe heet ze ook al weer?”

Maurice probeert aantekeningen te maken. Maar praten en schrijven gaat moeilijk samen.

“Vraag jij maar verder, Sanne, dan zal ik wel schrijven!”

“Weet u wat die mevrouw Parkhurst precies wilde?”

“Helen Parkhurst wilde dat kinderen zelfstandiger en actiever zouden zijn. In haar tijd moest een kind nog braaf, stil en zelfstandig werken. Dat moest volgens haar anders.”

“Precies, volgens mevrouw Parkhurst willen kinde ren juist graag actief zijn. Ze zijn nieuwsgierig en willen graag van alles weten en van alles doen. En het liefst leren kinderen dingen in het echt. Mevrouw Parkhurst liet kinderen aan interessante taken werken. Ze wilde de kinderen ook leren om te kiezen hoe ze het werk moesten aanpakken. En de kinderen moesten elkaar ook kunnen helpen!”

“Dat zei mijn oma ook. Mijn oma vertelde zelfs dat ze vroeger les kreeg in stilzitten!”

17 Wat is er anders op een daltonschool? -

“Weet u waarom daltononderwijs ‘dalton’ heet?”

“Ja hoor, mevrouw Parkhurst hielp ook leraren op een school in het plaatsje Dalton. Dat ligt ook in Amerika. En naar dat dorp Dalton is het daltononderwijs genoemd.”

“We zijn ook wel benieuwd hoeveel daltonscholen er in Nederland zijn. Weet u dat misschien?”

“Er zijn ongeveer 400 daltonscholen in Nederland. En daar zitten samen zo’n 100.000 kinderen op. Dat zijn samen veel kinderen! Twee grote voetbalstadions helemaal vol!”

Als Maurice klaar is met zijn aantekeningen, bedanken ze mevrouw De Graaf.

“Leuk dat jullie op expeditie gaan. Als jullie onderzoek af is wil ik jullie onderzoeksposter graag zien, hoor. Mag ik hem dan op het prikbord naast de voordeur hangen? Dan kan iedereen hem zien!”

“Tuurlijk”

“Leuk. Dan maken we hem voor het echie, extra leuk!”

Als Sanne en Maurice bij de deur staan, draait Sanne zich nog om.

“Oh ja, bijna vergeten! Heeft U misschien ook een boek dat we kunnen gebruiken? Anders moeten we alles van internet halen!”

“Tsja... dit boek is eigenlijk voor vaders en moeders en voor juffen en meesters. Maar dat mag je best even lenen. Blader er maar eens door! Er zal vast wel wat in te vinden zijn, dat jullie kunnen gebruiken!”

“Grappige titel.”

“Als je het doorleest, zul je zien dat het over allemaal verschillende scholen gaat. Daltonscholen kunnen best van elkaar verschillen om toch volgens de bedoelingen van mevrouw Parkhurst te werken!”

18 - Wat is er anders op een daltonschool?

Sannes eigen ervaringen Als Sanne en Maurice in de hal van de school op een samenwerkplek weer over hun onderzoek praten, zegt Sanne: “We moeten nog wel weten wat er nu anders is op een daltonschool dan op een gewone school.”

“Dat is misschien wel zo, maar vorig jaar op de Dorpsschool was het steeds zo dat mijn meester opdrachten gaf aan de hele klas. We deden samen een lesje rekenen, dan een lesje taal en dan een lesje begrijpend lezen. Zo ging het steeds door. En de meester vertelde dan bij elk lesje wat we moesten doen! Ik wist eigenlijk nooit precies wat de bedoeling was. We deden wat de meester zei en volgden precies de lesjes uit de boeken!”

“Nou, ik vind onze school ook best ‘gewoon’ hoor.”

“Juf Evelien vertelt steeds eerst wat het doel is. En dan mogen we vaak zelf nadenken over wat we daarvoor moeten doen. We moeten zelf een plannetje maken hoe we zo’n doel willen bereiken!”

“Ja, maar dat is nog niet zo makkelijk!”

“Nee, maar we moeten dat ook nog leren! En dat ook oefenen. We leren om vanuit doelen te werken. En we mogen ook zelf doelen bedenken! En wat je daarvoor gaat doen, plan je in je weektaak.”

“Je mag vaak ook kiezen wanneer je het dan gaat doen, met wie je samen gaat werken en waar je het handig vindt om te werken, in de klas of in de hal!”

“Ok é , zullen we dat maar opschrijven als het verschil tussen een daltonschool en een gewone school?”

“Goed idee! Doe jij dat maar! Ik heb nu wat anders in mijn weektaak gepland! En ik ga nu eerst naar de wc.”

19 Wat is er anders op een daltonschool? -

Het belangrijkste op onze daltonschool Als de kinderen op maandagochtend het werk voor die week plannen, zegt juf Evelien: “Ik heb voor jullie ook nog een bijzondere opdracht. Het afgelopen jaar heeft de minister van Onderwijs kinderen laten interviewen over wat zij belangrijk vinden. Maar zijn onderzoekers zijn helemaal niet bij ons geweest. Daarom willen alle juffen en meesters van onze school ook van jullie wel eens horen, wat jullie voor onze daltonschool belangrijk vinden. Misschien kunnen we daar dan meer rekening mee houden.”

Aan het eind van de week hebben de kinderen in de klas van Sanne en Maurice dit allemaal bedacht.

Les in koken

Een goede sfeer in de klas

Meer buitenspelen

Elkaar niet meer pesten

Leskrijgen in musea en buiten les krijgen

Spreekbeurten van andere mensen

Werken met computers

Minder les van de leraar

Lekker doen wat je wil

Meer handenarbeid en tekenen

Lief zijn voor elkaar

Groot speelplein bij de school

Meer leren van elkaar

Meer games

Een school tuin bij de school

Vaker in de gymzaal

Klimwand bij de school

Kinderen uit andere groepen wat leren

Meer samenwerken

Meer meesters op school

Dingen doen die echt en belangrijk zijn

Kinderboerderij

Spelen met water

Restaurant op school

Makkelijke stoelen om op te zitten

Een lieve juf of meester

Minder werkboek jes

Echte boeken

Ook leren wat je zelf graag wil leren

Een leraar die goed kan vertellen

Zelf mogen bepalen wanneer je begint

Speurtochten

20 - Wat is er anders op een daltonschool?

wat maurice en sanne hebben ontdekt

NNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAURI

“We hebben, denk ik, nu wel een antwoord op onze eerste onderzoeksvraag, hè?”, vraagt Sanne.

Maurice kijkt haar aan. “Wat was die ook al weer?”

“We wilden toch eerst weten wat er anders is op een daltonschool?”

Maurice knikt! “Ja,” zegt hij dan, “we weten in ieder geval dat je op een dalton school ook mag leren wat je zelf wilt leren. Je mag ook eigen doelen stellen! Wij willen meer te weten komen over daltononderwijs. Dat is ons doel. Dat mogen we zelf onderzoeken! We hebben ons doel op het doelenbord in de klas geschreven!”

Sanne knikt. “We moeten daarvoor dan ook een plan maken. We mogen kiezen hoe we dat plan uitvoeren, maar zijn ook verantwoor delijk voor het werk. Ik ben mijn oma gaan interviewen en samen hebben we mevrouw De Graaf vragen gesteld.”

“Het gaat dus ook om samenwerken”, zegt Maurice dan.

“Ja maar, daltononderwijs gaat ook over zelfstandig werken en zelfstandig leren”, vult Sanne aan. “En dat plannen we allemaal op de weektaak!”

“Ja,” vult Maurice dan aan, “maar in de kleutergroepen werken ze nog niet met een weektaak. Daar hebben ze een plan bord. Daar kunnen leerlingen op het bord aangeven wat ze gaan doen en wanneer ze dat gaan doen!”

ons doelenbord

Wat is dalton- onderwijs? Sanne en Maurice

Waarom is lava rood en geel? Elvira en Mo

Waarom valt de maan niet op de aarde? Frenkie en Lianne

Wat is moeilijker te leren, Frans of Duits? Merel en Elin

Hoe maak je zeep? David en Bram

Waarom is de zon geel? Sasha en Rachel

Waarom zijn sommige mensen bruin en andere mensen wit? Bo

Waarom kun je niet in de lucht lopen? Evelien, Zara en Ahmed

Waarom is een wrat een virus? Hakim en Samir

Waarom is een uil een nachtdier? Musa en Tamara

Waarom kan gum een potloodstreep uitgummen? Güney en Kees

Waardoor ontstaat stroom? Dorothy en Kim

Onderzoek deel 2

Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

In het boek ‘Dalton Werkt!’, dat Sanne en Maurice van mevrouw De Graaf hebben geleend, hebben ze een foto ontdekt van mevrouw Parkhurst. Zij heeft het daltononderwijs bedacht. Mevrouw De Graaf heeft al iets over haar verteld.

Nu zijn Sanne en Maurice eigenlijk best nieuws- gierig naar die mevrouw Parkhurst. Wanneer heeft zij geleefd? Waar woonde ze? Waarom heeft ze het daltononderwijs bedacht? Voor hun onderzoek hebben Sanne en Maurice nog veel meer vragen over haar op hun lijst staan. In dit hoofdstuk kun je lezen wat ze bij hun verdere onderzoek vinden over die bijzondere mevrouw Parkhurst.

“Wat leuk! Gaan jullie wat over mij schrijven? Ik ben benieuwd, hoor!”

22 - Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

Op internet en in het boek van mevrouw De Graaf vinden Sanne en Maurice veel informatie over het leven van mevrouw Parkhurst. Ze maken er een mooie samenvatting van.

De jeugd van Helen Parkhurst

vee en had een hotel, hotel Parkhurst. Helens moeder was Ida Smalley. Zij leerde voor onderwijzeres, maar werkte later thuis in het hotel. Helen was het oudste kind. Later kreeg ze nog twee broers: William en Alden. Ze was intelligent en leerde al snel lezen en schrijven. Ze vond het leuk om te lezen, muziek te maken, te schilderen en toneel te spelen. Maar het liefst reed ze op

haar paard door de omgeving van

Helen Parkhurst is geboren op 8 maart 1886 in het plaatsje Durand. Dat ligt in het noorden van de Verenigde Staten van Amerika. Toen Helen geboren werd, bestond het plaatsje Durand nog maar 30 jaar. Het ligt aan de rivier de Chippewa.

Durand, samen met haar vader. Regelmatig vergaderden de lera ren uit de buurt in het hotel. Helen vond het interessant om stiekem naar hun gesprekken te luiste ren. Zo ontdekte ze dat ze graag onderwijzeres wilde worden. Toen Helen zelf naar school ging, viel dat erg tegen. Het was saai. Ze moest vaak op anderen wachten en de leraren waren niet geïnteresseerd in de ideeën van de kinderen. Helen moest een keertje voor straf nablijven. Toen is ze zo boos geworden dat ze de juf een tomaat naar haar hoofd heeft gegooid. Ze mocht daarna een tijdje niet meer naar school.

Helens vader was James Park hurst. Hij was een handelaar in

Durand, waar Helen Parkhurst geboren is.

23 Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan? -

De lagere school en de middelbare school waar Helen als kind op gezeten heeft.

45 kinderen in haar klas. Sommigen waren pas 6 jaar, maar de oudsten waren 16 jaar. Die waren maar twee jaar jonger dan zijzelf was. Dat eerste jaar in Waterville ging goed. Helen was blij en besloot daarna naar een lerarenopleiding te gaan om verder te studeren voor leraar. In 1909 verhuisde ze naar de stad Tacoma. Daar werkte ze een paar jaar. ’s Zomers ging ze naar New York om lessen te volgen op de universiteit.

Helen is ook een keer gestraft

omdat ze teveel kletste. De juf te kende toen een cirkel op het bord. Helen moest met haar neus in de cirkel tegen het bord gaan staan en zo een hele tijd blijven staan. Toch speelde ze thuis graag schooltje met de kinderen uit de buurt. En natuurlijk was zij dan de juffrouw. Toen Helen Parkhurst 18 jaar was, haalde ze haar diploma van de middelbare school in het dorp. Zelf voor de klas Haar moeder wilde graag dat Helen ging studeren in de grote stad Chicago. Maar Helen besloot om lerares te worden op een klein plattelandsschooltje in de buurt.

In 1904 begon ze in het dorpje Waterville als onderwijzeres op dit schooltje. In die tijd mocht je al als leraar voor de klas staan, als je een diploma had van de middelbare school. Helen vond het best spannend. Ze was pas 18 en ze stond op dit schooltje in haar eentje. Boven dien had ze maar liefst

Hier was Helen Parkhurst in 1904-1905 juf. Haar schooltje in Waterville.

24 - Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

New York Dalton School.

om dat ook op de radio en op televisie te doen. Parkhurst schrijft over die gesprekken met kinderen verschillende boeken. Op 1 juni 1973 overlijdt Helen Parkhurst, nadat ze zes weken in het ziekenhuis gelegen heeft na een val. Ze is dan 87 jaar oud.

Van over de hele wereld komen mensen naar haar

school om naar het onderwijs te kijken. Al gauw ontstaan er daarna overal daltonscholen. In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw zijn dat er wel 10.000.

Parkhurst in gesprek met kinderen tijdens televisieopnames.

Na een paar jaar gaat Helen terug naar de streek waar ze geboren is. Ze gaat daar werken op een lerarenopleiding. Maar dat doet ze niet heel lang. Ze ontmoet Maria Montessori in Rome. Zij heeft het montessori onderwijs bedacht. Helen gaat daarna in Amerika voor haar werken. Montessori en Parkhurst worden dan vriendinnen. Haar eigen school De samenwerking met Montesso ri stopt in 1919. Dan begint Helen Parkhurst in New York haar eigen school. Die school bestaat nog steeds. Het is de New York Dalton School.

Helen Parkhurst schrijft in 1922 een boek over haar ideeën en ze bezoekt daarna ver schillende landen om lezingen te geven.

Op de radio en televisie In 1942 is Helen

Parkhurst 56 jaar. Ze neemt dan ontslag op haar school en begint een nieuw leven. Ze gaat onderzoek doen, waarvoor ze heel veel kinderen interviewt. Dat interviewen van kinderen is zo nieuw, dat ze gevraagd wordt

25 Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan? -

“Ach wat leuk! Allemaal foto’s van mij! Schattig die babyfoto en die foto met mijn oude pop! Die foto waar ik dat witte hoedje op heb, is in Japan genomen. Ik was toen op bezoek bij de keizer van Japan! Hangt er ook bij jullie op school een foto van mij? Weet je welke?”

1912

1894

1892

1886

1931

Circa 1925

Circa 1915

Circa 1914

Circa 1950

1937

Circa 1933

1932

Circa 1953

Circa 1960

Circa 1967

Circa 1972

26 - Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

Het Amerika van Helen Parkhurst

Helen Parkhurst is geboren in de Verenigde Staten van Amerika. Om precies te zijn in de staat Wisconsin. En om nog preciezer te zijn in het stadje Durand.

Hier zie je de wereldbol. En op de

Amerika. Deze immigranten kwamen in New York aan en trokken daarna vaak met huifkarren verder het land in, naar het westen. Durand, werd door zulke immigranten gesticht in 1856. In dit plaatsje werd Helen 30 jaar later geboren.

wereldbol de Verenigde Sta ten van Amerika. En in de Verenigde Staten van Amerika de staat Wis consin. En in de staat Wisconsin het dorpje Durand.

Toen Helen in 1886 werd gebo ren, bestonden de Verenigde Staten helemaal nog niet zo lang. Zo’n 100 jaar voor haar geboorte was het land tijdens de Amerikaanse Onafhankelijk heidsoorlog (1775 – 1783) onafhankelijk geworden van Groot-Brittannië. Het aantal inwoners groeide daarna snel. Toen Helen werd geboren, woonden er 50 miljoen mensen in Amerika. Toen zij in 1973 stierf, woonden er 210 mil joen mensen. Tegenwoordig zijn dat er zo’n 320 miljoen. Veel mensen verhuisden vanuit Europa naar

27 Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan? -

Helen als onderwijzeres

“Ha, leuk! Ik ben weer aan de beurt om jullie een lesje te geven. Dit keer wil ik jullie laten zien dat ik vroeger de kinderen in mijn klas liet meedenken over hoe er gewerkt moest worden. Dat vind ik ook voor jullie heel erg belangrijk!”

“Toen ik 18 jaar was, werd ik juf. Ik had 45 kinderen in mijn klas! Ik was nog een heel jonge vrouw, bijna nog een meisje en ik moest het nog echt leren om juf te zijn.”

“De week voordat het schooljaar zou beginnen, was ik heel zenuwachtig. De oudste kinderen in mijn schooltje waren 16 jaar. Ik was zelf maar twee jaar ouder!”

“Ik wist dat de vorige juf was weggepest en ik wilde natuurlijk niet dat mij hetzelfde zou overkomen.”

“Ik was ook zenuwachtig, omdat ik helemaal alleen was. Het was een schooltje met maar éé n lokaal en maar éé n juf!”

Helens eerste schooltje in Waterville.

28 - Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

“Toen ik voor het eerst mijn schooltje binnenliep, schrok ik. Er stond een grote kachel midden in het lokaal en de schoolbanken waren in lange rijen in de houten vloer vastgeschroefd. In een laatje van mijn bureau vond ik een rooster van alle lessen die ik zou moeten geven. Dat rooster had de vorige juf er voor me laten liggen. Toen ik dat rooster en die inrichting van mijn lokaal zag, dacht ik: Zo kan ik niet lesgeven.”

“Daarom heb ik nog voordat het schooljaar begon, in de laatste week van de zomer vakantie, de oudste kinderen op school uitgenodigd. Ik heb ze gevraagd om mee te denken hoe we het jaar zouden kunnen starten en hoe we er samen een leuk jaar van zouden kunnen maken.”

“Dat was een succes. We bedachten samen dat de kinderen leuke taken moesten krijgen, waaraan ze zouden kunnen door werken. Want als kinderen moeten wachten, gaan ze zich vervelen. En zich vervelende kinderen gaan vervelend doen.”

“Het was eigenlijk best handig om de leerlingen mee te laten denken. Ze voelden zich daardoor verantwoordelijk en waren blij dat ze serieus genomen werden.”

“De oudste kinderen gaven ook de tip om tafelgroepen te maken. Dan konden zij de jongere kinderen in de groepjes helpen. We spraken ook af dat we elke week zouden evalueren hoe het ging.”

Zo zag Parkhurst eerste schooltje er ongeveer uit.

29 Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan? -

Sanne en Maurice hebben het e-mailadres gebruikt van www.expeditiedalton.nl en een paar vragen gesteld over Helen Parkhurst aan professor Kweenie. Maurice is vooral benieuwd of ze ook wel eens in Nederland geweest is. Een paar dagen later krijgt hij het volgende antwoord:

Beste Maurice,

Wat leuk dat je me een mail stuurt over Helen Parkhurst. Ik kan je vraag beantwoorden. Ja, Helen Parkhurst is in Nederland geweest. Dat was na de Tweede Wereldoorlog. In Nederland duurde die oorlog van 1940 tot en met 1945. Toen de oorlog afgelopen was, waren veel mensen blij en positief. Er zijn toen een jaar later veel baby’s geboren, zelfs zoveel, dat de mensen spraken van een ‘babyboom’. In het begin van de jaren vijftig moesten die kinderen allemaal naar school. Er zijn toen veel nieuwe schoolge bouwen gebouwd. Die waren nodig omdat er zoveel kinderen waren, maar ook omdat er tijdens de oorlog veel gebouwen vernield waren.

Toen in Rotterdam één van de nieuwe scholen een naam moest krijgen, bedachten de leraren de naam Helen Parkhurstschool. Ze wilden de school noemen naar Helen Parkhurst. Ze hebben daarna een brief geschreven aan mevrouw Parkhurst, of ze dat wel goed vond. En wat denk je? Natuurlijk vond ze dat goed. Ze was zelfs zo blij, dat ze naar Nederland is gekomen om de school te bezoeken.

Helen Parkhurst heeft daarna ons land nog een paar keer bezocht. Ze heeft zelfs contact gehad met koningin Juliana en prinses Beatrix, de oma en de moeder van koning Willem-Alexander.

Met vriendelijke groet, Professor Kweenie

30 - Wie heeft het bedacht en waar komt het vandaan?

wat maurice en sanne hebben ontdekt

NNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAUR

“We weten al best veel over het daltononder wijs”, zegt Maurice. “We hebben een foto ontdekt in de gang van de school van de mevrouw die het daltononderwijs bedacht heeft. Ik wist eerst helemaal niet dat die mevrouw Helen Parkhurst was.”

Sanne begint te lachen. “Jij zit hier al zeven jaar op school! Toen ik voor de eerste keer op school kwam en rond- geleid werd door Ellen, heeft zij mij dat al meteen verteld!”

Sanne vult aan: “Haar school bestaat nog steeds, de New York Dalton School! En weet je ook nog waarom daltononder wijs ‘dalton’ heet?”, vraagt ze kritisch aan Maurice.

“Maar we weten nu al veel meer. We weten dat Helen Parkhurst uit Amerika komt en in 1886 geboren is. En ze is in 1973 gestorven!”, zegt Maurice dan.

Maurice begint te lachen. “Ja, hoor! Dat heeft mevrouw De Graaf verteld. Er is een plaatsje Dalton in Amerika, waar mevrouw Parkhurst de school geholpen heeft bij het vernieuwen van het onderwijs! En naar die school en dat plaatsje is het daltononder wijs genoemd!”

De school in de plaats Dalton.

WAT LEREN KINDEREN OP EEN DALTONSCHOOL? Onderzoek deel 3

“Ok é , we weten nu dat onze daltonschool er heel anders uitziet dan de school van vroeger. Dat heb ik wel van mijn oma gehoord.”

“En we weten ook dat het daltononderwijs bedacht is door Helen Parkhurst. En zij kwam uit Amerika. Ze was pas 18 jaar toen ze al voor de klas stond. Zo oud is mijn oudere zus ook. Ik moet er niet aan denken dat ik van haar les zou krijgen!”

“Ik ben nu wel benieuwd wat er dan anders is in wat we leren! Wat wilde mevrouw Parkhurst dat we eigenlijk leren? Wat moeten we eigenlijk weten en kunnen?”

“Precies, en ik ben ook wel benieuwd of we dat hier, op onze school, dan wel allemaal leren!”

32 - Wat leren kinderen op een daltonschool?

MENSEN MET LEF

“Mijn oom William was president van de Milwaukee Railroad en mijn oom Frederick president van de Erie Railroad. Dat waren in mijn tijd belangrijke spoorwegmaatschappijen in Amerika.

“Leuk! Ik ben weer aan de beurt. Deze

Als ik een keer voor een korte vakantie naar New York ga, raak ik in de coupé in gesprek met een spoorwegbeambte. Als de trein even stilstaat, wijst hij naar arbeiders langs de spoorbaan en zegt: ‘Die mensen hebben geen idee hoe ze hun werk het best kunnen aanpak ken. Hun voorman moet het allemaal uitdenken en ze opdrachten geven.

Ik kon er wel om lachen, de spoorweg- beambte wist niet dat hij het over mijn oom

keer wil ik jullie eens wat vertellen over twee ooms van mij.”

Wat zou het resultaat toch veel beter zijn, als de arbeiders het karwei als hun eigen werk zagen, waarvoor ze zich verantwoordelijk zouden voelen.’

En toen vertel de de

Frederick

had. Later heb ik er verder

spoorweg

beambte

over nagedacht. Eigenlijk vind ik dat alle kinderen zulke mensen zonder

over de president van de spoorweg

vrees moeten worden, want met ‘fearless human beings’, met mensen die zelfstandig, verantwoordelijk en ondernemend kunnen leven en werken, kunnen we vast beter de problemen in de wereld oplossen!”

maatschappij: ‘Dat is een heel andere man. We hebben een president met een vooruitziende blik. Hij heeft veel ervaring en maakt goede plannen. Als hij begint te praten, merk je al gauw dat hij zijn zaakjes kent en weet wat de arbeiders moeten doen. Ja, onze president is er eentje uit miljoenen, iemand zonder vrees.’

33 Wat leren kinderen op een daltonschool? -

Vele wegen leiden naar dromen

“Als filosoof denk ik wel eens na over een perfecte wereld. Die noem ik Utopia. Zo’n wereld bestaat natuurlijk niet, maar als je daarover nadenkt, helpt dat om plannen te maken om de wereld van nu een beetje beter te maken.”

“In mijn Utopia hebben mensen geleerd om geen ruzie te maken. Iedereen werkt er, omdat het werk leuk en belangrijk is en omdat het gewaardeerd wordt. Het past bij wat mensen interessant vinden en bij waar ze talent voor hebben. In mijn ideale wereld zijn de mensen creatief en genieten ze van kunst. In mijn Utopia beschermen we de natuur. Er worden wel spullen gemaakt, maar die gaan niet zo snel kapot en vervuilen de wereld niet.

Iedereen zou dat eigenlijk eens moeten doen, nadenken over de perfecte wereld en juffen en meesters zouden moeten nadenken over wat ze op school kinderen daarvoor zouden moeten aanbieden.”

Er zijn ook scholen. Daar leren kin deren hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen en om dingen te doen die ze leuk vinden en waar ze gelukkig van worden. Kinderen leren ook om voor zichzelf en voor anderen te zorgen en om vertrouwen in zichzelf te hebben. Daar hoort bij dat kinderen kritisch leren denken en leren om een eigen mening op te bouwen. Verder leren kinderen er om plezierig met anderen samen te leven.

34 - Wat leren kinderen op een daltonschool?

“Dag kinderen. Ik ga jullie vertellen dat het fijn is om in het leven lef te hebben!”

“In 1969 vierde mijn school in New York feest. De school bestond 50 jaar. Ik was al oud, al 83 jaar, maar gelukkig was ik wel uitgenodigd voor het feest. Ik ontmoette daar mensen, die ik als kind nog in de klas had. Het was leuk om die allemaal weer te zien.

Ik heb toen ontdekt dat mijn onder wijs best wel succesvol is geweest. Al die oud-leerlingen waren nu natuurlijk volwassen geworden. De meesten waren gelukkig. Ze waren zelfstandig en actief. Ze

hadden leuk werk, dat paste bij wat ze graag wilden en goed kon den. Ze hadden het aangedurfd om een winkel of een bedrijf te beginnen. Ze

In het Engels heb ik dit ideaal ‘fearless

droegen allemaal verantwoordelijk heid voor zichzelf en voor anderen. Het waren echte democratische burgers.

human beings’ genoemd. Dat betekent: mensen met lef. Het was mijn bedoeling dat mijn Dalton Plan kinderen opvoedt tot mensen met lef. Op dat feestje op mijn oude school ontdekte ik dat dat best gelukt is bij veel van mijn oud-leerlingen.”

Eigenlijk wil ik graag, dat alle kinderen dàt leren. Reke nen, taal en lezen zijn natuurlijk belangrijk, maar ik hoop vooral dat je gelukkig wordt en bent. Dat je later zelfstandig en sociaal zult zijn en ge leerd hebt om in vrijheid te leven, maar ook om verantwoordelijkheid te dragen. Je moet ook nieuwsgierig blijven en creatief.

35 Wat leren kinderen op een daltonschool? -

Hallo, Ik ben Laurens de Groot. Ik houd erg van dieren, dat kun je wel zien op deze foto. Vind je hem niet leuk, dat schattige, jonge olifantje? Toen ik 14 jaar was, stelde ik me steeds meer vragen over hoe de wereld in elkaar zit. Ik vroeg me bijvoorbeeld af hoe het komt dat de mensen vaak zo slecht omgaan met dieren. Op school ging het in die tijd niet goed. Ik ben toen naar de daltonschool in Naaldwijk gegaan en daar ging het wat beter. Ik ontmoette daar een leraar, die om me gaf en die veel met me praatte. Ik kreeg de vrijheid om zelf dingen te doen, maar de leraren zaten me ook flink achter de broek om te doen wat ik moest doen. Na school ben ik gaan werken bij de milieupolitie en hield ik me vooral bezig met de handel in bedreigde diersoorten. Maar omdat ik meer actie wilde en echt iets wilde doen, ben ik meegegaan met Sea Shepherd. In het zuidpoolgebied heb ik op hun boot actie gevoerd tegen de illegale walvisjacht. Nu heb ik een bedrijf dat Skycap heet. Daarmee probeer ik grote Afrikaanse landdieren te beschermen, zoals neushoorns en olifanten. Ik vind dat mensen moeten stoppen met het vermoorden van deze dieren en we moeten stoppen met het kopen en verhandelen van ivoor. De leraren op de daltonschool hebben me een beetje geholpen om te worden wie ik ben. Ik denk dat het belangrijk is, net als ik gedaan heb, dat kinderen op school ontdekken waar hun interesses en talenten liggen en dat ze op school die interesses en talenten kunnen ontwikkelen. Zo kunnen alle kinderen ontdekken dat hun leven van toegevoegde waarde is.

36 - Wat leren kinderen op een daltonschool?

Op een dag leest juf Evelien, de juf van Sanne en Maurice, in de krant dat kinderen in Nederland goed zijn in lezen, maar lezen niet leuk vinden. Hoofdschuddend komt zij die dag op school. “Moet je eens horen wat ik gelezen heb!”, zegt ze tegen de kinderen. “Onderzoekers zeggen dat jullie een hekel aan lezen hebben! Er zijn zoveel mooie en interessante boeken! We doen het op school helemaal verkeerd!”

Dan vraagt de juf: “Klopt dat onderzoek wel? Vinden jullie lezen ook niet leuk?” De kinderen

“Dan heb ik een idee”, roept juf Evelien dan.

LPT team in de nieuwe leeshoek.

zijn eerlijk. Ze vertellen over suffe boekjes met oefeningen en over al die vragen bij teksten…!

“Als wij jullie afleren om te lezen voor je plezier, dan moeten jullie de meesters en juffen maar helpen. We richten het LPT op!” De kinderen kijken elkaar aan. “Juf, wat is een LPT?”, vraagt Maurice dan. “Dat is het Lees Promotie Team, het LPT! Jullie moeten een plan maken hoe wij dit probleem kunnen oplossen. Daar hebben jullie vast ideeën over! Moeten we andere boeken ko pen? Moet er in elk lokaal een leuke leeshoek komen, of in de hal een bibliotheek? Wie wil daarover meepraten?” Niet veel later brainstormen alle kinderen uit de klas over wat ze op school eraan kunnen doen om het leesplezier te verbeteren. Vier kinderen zijn gekozen voor het LPT. Zij verzamelen alle ideeën en maken er een mooi plan van.

Het eerste wat ze aan willen pakken, is het inrichten van een leeshoek in de hal van de school.

37 Wat leren kinderen op een daltonschool? -

De daltonschool van de toekomst

Vandaag vergadert de leerlingenraad. Mo is de voorzitter. Hij heeft alvast de ideeënbus meegenomen naar de hal, waar de kinderen gaan vergaderen.

“Er zit een brief in de bus”, zegt hij, als hij de deksel van de doos doet. Dan

zien. Willen jullie daar ook over nadenken en ons tips en ideeën geven? Hoe zou zo’n nieuwe daltonschool eruit zien en wat zouden kinderen er moeten leren?” Mo kijkt de andere leerlingen aan. “Ha, leuk!”, zegt hij. “Zullen we een woordweb maken?”

roept hij verbaasd uit: “Die is van de juffen en de meesters van de school!” Mo vouwt de brief open en begint de brief voor te lezen. “Beste leerlingenraad. De wereld verandert snel. Daarom denken de leraren van school na over hoe de school er in de toekomst uit moet

Kijk, hieronder zie je het woordweb dat de leerlingenraad van de school gemaakt heeft.

De toekomstige daltonschool

Meer leren van robots

Meer films en minder boeken

Meer dingen zelf maken

Meer buiten de school leren

Leren wat je zelf wilt leren

Werken op laptops en iPads

Meer in de praktijk leren

Meer lessen van andere mensen

Zelf onderzoeken

Meer problemen oplossen

38 - Wat leren kinderen op een daltonschool?

wat maurice en sanne hebben ontdekt

NNE - LET OP - ONDERZOEK MAURICE EN SANNE - LET OP - ONDERZOEK MAUR

“Onze derde onderzoeksvraag ging over wat kinderen nu precies leren op een dalton school! Hebben we daar nu een antwoord op?”, vraagt Maurice.

Het blijft even stil. Sanne denkt na. “Ik denk dat het erom gaat dat kinderen leren om goed voor de wereld te zorgen en goed voor elkaar!”

“Ja, en natuurlijk goed voor zichzelf”, vult Maurice aan. “Het gaat er ook om dat kinderen ontdekken waar ze talent voor hebben en waar ze in geïnteresseerd zijn. Daar moet je op school ook tijd voor krijgen!”

“Volgens mij noemde mevrouw Parkhurst dat ‘fearless human being’,” zegt Sanne, “dat zijn mensen met lef. Volgens mij gaat het erom dat we democratische burgers worden, die zelfstandig en ondernemend zijn!”

“Precies zoals die ooms van mevrouw Parkhurst, die directeuren van spoorwegmaatschappijen waren!”, zegt Maurice dan. “Maar moeten we dan nog wel taal, lezen en rekenen leren?”

Sanne lacht. “Ja, joh! Het is leuk om te leren wat jezelf leuk vindt en waar je talent voor hebt. Maar als je niet ook taal, lezen en rekenen leert, heb je daar niks aan. Dat hoort er gewoon bij, ook op de toekomstige daltonschool!”

Onderzoek deel 4

Juf Evelien is benieuwd hoe het met het onderzoek gaat. Daarom wil ze even overleggen.

“We weten al dat mevrouw Parkhurst het daltononderwijs bedacht heeft en dat ze kinderen goed wil voorbereiden om later heel actief te zijn.”

“Vind je dat we dat hier op school ook al doen?”

“Ja hoor, we hebben regelmatig een klassenvergadering en er is ook een idee ë nbusje. Dus kunnen we meedenken en meepraten over hoe het in de klas gaat!”

“Ik zie in jullie onderzoeks plan ook dat jullie een vraag hebben over het leven op een daltonschool. Dat gaat daar ook over! Wat je later in de grotemensenwereld moet kunnen, probeer je en oefen je in de klas in het klein. De klas is een beetje de maatschappij in het klein!”

“Kunnen alle kinderen dat wel? Kunnen alle kinderen wel naar een daltonschool?”

“Daar heb je gelijk in. Maar je hoeft dat niet allemaal meteen te kunnen. We willen dat kinderen zich veilig voelen en dat ze ontdekken dat ze niet altijd alles meteen goed hoeven te doen. Je mag hier leren en fouten maken. En Kinderen verschillen van elkaar. Ze moeten allemaal de kans krijgen om het zelf te proberen en als dat niet meteen lukt, probeer ik daarbij te helpen.”

“Denk je van niet?”

“Ik zit hier net in de klas en ik denk dat het best al wel lekker gaat, maar als kinderen moeten leren plannen en zelfstandig moeten leren werken, dan is dat best moeilijk!”